ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བ།>མི་སྣ།

གོད་ཆག་ཀློང་གི་སྐད་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བྱ་ར་བ། རྗེ་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན(1914-1993)[༢]

2015-01-08 དམུ་དགེ་བསམ་གཏན།
"རབ་རྒྱལ་ལྕགས་མོ་གླང་(1961)ལོ་དང་། ཆུ་ཕོ་སྟག་(སྤྱི་ལོ1962)ལོ་རང་ལོ་ཞེ་དགུའི་ཐོག་སུའུ་ལེན་བཟོ་བཅོས་རིང་ལུགས་ལ་དགག་གཏོང་གི་ལས་འགུལ་ཆེན་པོ་ལངས། ཉིན་བཞིན་དགག་གཏོང་ཚོགས་འདུ་འཚོགས། མི་རྣམས་ལ་མུ་གེའི་སྐྲང་ནད་བྱུང་། ལྟོགས་གྲིར་ཤི་བའང་ཡོད"
 
"སྤྱི་ཟླ་བཅུ་བར་དམར་སྲུང་དམག་ཅེས་པས་ཁུལ་སྲིད་གྲོས་ཁང་ནས་ངེད་ཅག་མི་ལྔ་བཟུང་ནས་བཅའ་ལག་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་འཕྲོགས། ཁྲོམ་སྐོར་ལ་ཁྲིད་འཐབ་རྩོད་བྱས་མོད། སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་མ་མྱོང་། འཁོར་པའི་ཉེས་དམིགས་ཅུང་ཟད་རེ་སྒོམ་ཁུལ་བྱས། སྔར་ལམ་རིམ་བློ་སྦྱོང་སོགས་ལ་བལྟས་པ་ཅུང་ཟད་ངོ་འཕྲོད་པ་བྱུང"
 
"ཁྲོམ་སྐོར་ལ་འགྲོ་བའི་སྐབས། ཆོས་གོས་སྣམ་སྦྱར་གྱོན་དུ་བཅུག རི་ཁྲོད་ཞྭ་ཅིག་ཅིག་མགོ་ལ་བསྐོན། རྒྱབ་ཏུ་འཇམ་སྡུད་བཟང་གསུམ་གྱི་དཔེ་ཁུར་དུ་བཅུག ཕྲག་པ་གཡས་གཡོན་དུ་བཀའ་གདམས་གླེགས་བམ་ཀྱི་ཤོག་གྲངས་ཁ་ཤས་རེ་བཏགས། ལག་ཏུ་འཕྲེང་བ་ཞིག་དང་ཇོ་བོའི་རྣམ་ཐར་ཆེན་པོའི་དུམ་བུ་ཞིག་བཞག་ནས། ཁ་འབོད་སྣ་ཚོགས་འུར་དིར་གྱི་ངང་དུ་དེད། ངེད་ཀྱི་སེམས་ལ་དགའ་སྣང་ཞིག་སྐྱེས་ཏེ། མགུར་ཞིག་འཐེན་འདོད་ནས། ལུས་ལ་ངུར་སྨྲིག་གི་གོས་ཤིག་གསོལ། །བཀའ་གདམས་གདམས་ངག་གི་རྒྱན་ཞིག་གསོལ། ། ལག་ཏུ་བཀའ་གདམས་ཀྱི་གླེགས་བམ་གཏད། ། མགོ་ལ་སྣེ་རིང་གི་ཞྭ་ཞིག་བསྐོན། །ཨེ་མ་དེ་རིང་གི་སྐྱིད་པ་ལ། ། ཞེས་སོགས་གང་ཤར་ཐོལ་བྱུང་དུ་སྨྲས་པ་དང་། མར་གྱུར་འགྲོ་བའི་སྡིག་སྒྲིབ་སྡུག་བསྔལ་ཀུན། །མ་ལུས་ད་ལྟ་བདག་ལ་སྨིན་པ་དང་། །བདག་གི་བདེ་དག་གཞན་ལ་བཏང་བ་ཡིས། འགྲོ་ཀུན་བདེ་དང་ལྡན་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ཞེས་ཁོ་ཚོའི་ཁ་འབོད་དང་སྦྲགས་ནས་སྐད་གསང་མཐོན་པོས་བསྒྲགས་པས། སྐབས་འགར་ཁོ་ཚོས་མི་ཐོས། སྐབས་འགར་ཐོས་ཀྱང་རྒྱ་མི་ཚོས་དོན་མི་གོ་བར། འདིས་ལོག་སྤྱོད་ཀྱི་ཁ་འབོད་བྱེད་ཀི་ཡོད་པ་འདྲ་ཟེར་ནས། བོད་ཕྲུག་ཀླད་མེད་རེ་ཁྲིད་འོང་ནས། འདིས་ཅི་ཟེར་ཉོན་ཟེར་མོད་དེ་དག་ཀྱང་རྒྱ་མི་དང་འདྲ་བར་ཅི་ཟེར་ཧ་གོ་གི་མི་འདུག"
 
"ཟླ་གཅིག་ཙམ་ནས། རྫི་འགག་འབོ་གྱོའི་ཁོག་ཏུ་དམ་པོ་ཏོས་ཟེར་བའི་རུ་ཁག་སྔོན་ཐོན་གྱི་ནང་དུ་ཞིང་ལས་ལ་དེད། དེ་གར་ལས་ཀ་ལྕི་ཞིང་ཐོག་མར་ཟས་ཀྱིས་མི་འདང་བས་དཀའ་ངལ་བྱུང་། རྟ་ཤ་སོགས་ལག་ཏུ་གང་བྱུང་ཟ་དགོས་བྱུང་། ཕ་ཡུལ་ནས་སྲིང་མོ་ཆེ་བས་སྒོར་ཉི་ཤུ་བསྐུར་བ་འཕྲོད་པས་སྲོག་འཚོའི་གསོས་སྨན་དུ་གྱུར"
 
"ཡང་འགའ་ཞིག་གིས་བདག་ལ་གླེང་འགེལ་གྱི་བསམ་འཆར་མང་བོ་ཞིག་བཤད། འགོ་ཁྲིད་པ་འགས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁས་ལེན་དགོས། མ་བླངས་ན་ནག་ཉེས་ཇེ་ཆེ་ཡིན་ཟེར། བདག་ལ་སེམས་དཀར་བ་འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཁས་ལེན་དགོས་མ་བླངས་ན་མི་བཟང་རྒྱུ་རེད་ཟེར། ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་དུ་གྱུར་ཡོད་སྐབས། ནུབ་ཅིག་རྨི་ལམ་དུ་དགེ་རྒན་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་འཛིན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཕེབས་ནས། གཞན་གྱིས་ཅི་བཤད་ཐམས་ཅད་ཁས་མ་ལེན། ལིན་ཙོང་མེན་གྱིས་ཀྱང་ཅི་བཤད་ཁས་བླངས་པས་གཡས་ཕྱོགས་པའི་ཞྭ་གྱོན་དགོས་བྱུང་གསུངས་པ་རྨིས། ཡི་གེ་བྲིས་ཏེ་དེ་དང་དེ་ངས་མི་དྲན་ཞེས་ཕུལ་བས་སྐྱོན་མ་བྱུང"
 
"རབ་རྒྱལ་ཆུ་མོ་གླང(སྤྱི་ལོ1973)ལོའི་ཧོར་ཟླ་གསུམ་པ་རང་ལོ་དྲུག་ཅུའི་ཐོག་བཅིངས་གྲོལ་ཐོབ་སྟེ། སྔར་གྱི་ཕོག་སྐལ་བཀག་བསྡམས་བྱས་པ་དང་། སྔར་བཅའ་ལག་འཕྲོག་ལེན་བྱས་པའི་རིན་འབབ་བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་སྒོར་ཁྲི་གཅིག་དང་སྟོང་གསུམ་བྱིན་པ་དང་ལག་འདོགས་ཆུ་ཚོད་སོགས་དངོས་རྫས་ཁ་ཤས་ཕྱིར་སློག"
 
 
"སྔར་སྤྱི་ལོ1959ལོར་ཀྲུང་དབྱང་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གི་ནང་དུ་མའོ་ཙེ་ཏུང་གསུང་རྩོམ་སློབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་ཟེར་བ་ཞིག་བཙུགས་ནས་བོད་ཡིག་བཅོས་བསྒྱུར་བྱེད་དགོས་ཟེར་ནས། བོད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད་པའི་གཞུང་ལུགས་དཀྲུགས་ཏེ་ཅི་མིན་འདི་མིན་ཞིག་བཟོས། "གནད་བསྡུས"ཟེར་བ་ཞིག་བསྒྲིགས་ཏེ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་བོད་ས་ཁུལ་ཡོད་དོ་ཅོག་ཏུ་བཀྲམ། བོད་ཡིག་གི་ཚགས་པར་དང་དུས་དེབ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་སྐད་དང་བོད་སྐད་གང་ཡིན་མི་ཤེས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་། "གནད་བསྡུས"དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སུམ་རྟགས་ཤིག་ཀྱང་བརྩམས་ནས་སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་དཔར་ཡང་བཏབ། དེ་ལ་དགག་པ་ཞིག་བརྩམས་ཡོད་པ་མཇུག་ཅུང་ཟད་མ་གྲུབ་ཀྱང་གང་ཚར་བ་དེ་ཁོ་ཚོ་ལ་བསྟན་ནས། ལན་ཁྱེར་ཤོག་ཅེས་དགག་ཡིག་ཁོ་ཚོའི་ལག་ཏུ་བཞག འོན་ཀྱང་ལན་ཚིག་གཅིག་ཀྱང་མ་འོང"
 
"བསམ་འགྲུབ་དང་སྨོན་ལམ་གཉིས་ཁྲིད་ནས། ངེད་ཅག་གི་རང་སྐྱོང་ཁུལ་བརྒྱུད་དེ་ཁྲིན་ཏུའུ་རུ་སོང་། བོད་རྒྱ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་བཟོ་རོགས་བྱས། ཆོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་སྟོང་དྲུག་ཙམ་ཞིག་བཟོས་མོད། རྗེས་སོར་ཆ་ཚང་མ་བཞག་ལ་བཞག་པའང་འགྲེལ་ལོག་ཁ་ཤས་ཀྱང་ཡོད་ཚོད་འདུག"
 
"རབ་རྒྱལ་ལྕགས་ཕོ་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ1980)ལོ་རང་ལོ་རེ་བདུན་ཐོག་སྤྱི་ཟླ་དང་བོར་པེ་ཅིན་དུ་མི་རིགས་གྲངས་ཉུང་སྐད་ཡིག་གི་ཚན་རིག་གྲོས་བསྡུར་དུ་ཞུགས། ཉིན་བཅུ་གཉིས་རིང་ལ་རྩོད་གླེང་བགྱིས་མཐར"གནད་བསྡུས"ཟེར་བ་ཡིག་ལོག་ཡིན་པར་ཐག་བཅད། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་གསར་འགྱུར་དང་དུས་དེབ་ཐམས་ཅད་བོད་རང་གི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཐོག་ཏུ་བབ། བོད་རང་གི་རིག་གནས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཆེན་པོ་བྱུང་གིན་ཡོད་པ་ལེགས་པར་བསལ་བས་ཕན་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་ངོ"
 
" 'གནད་བསྡུས'ཀྱི་དགག་ཡིག་མཐའ་དཔྱད་ཟེར་བ་དེ་བོད་རྒྱ་ཚིག་མཛོད་ཁང་གིས་སྣུམ་དཔར་བརྒྱབ་ནས། ཚིག་མཛོད་ཁང་གི་ལས་བྱེད་པ་ཡོངས་ལ་ཚར་གཅིག་ཁྲིད། རྔ་བ་ནས་སྣུམ་དཔར་ཞིག་བརྒྱབ། རྗེས་སོར་ལྷ་ས་ནས་སྣུམ་དཔར་པར་ཐེངས་གཉིས་བརྒྱབ། ཀན་ལྷོ་གསར་འགྱུར་ཁང་ནས་ཀྱང་དཔར་ལེགས་པོ་ཞིག་བརྒྱབ། ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་བྱུང་། པེ་ཅིན་ནས་དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཡི་གེ་འབྱོར་ཏེ། བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་བསྟོད་ཚིག་སོགས་བྱུང"
 
"དེ་ནས་སྤྱི་ཟླ་བཅུ་བར་འབར་ཁམས་སུ་ལོག དེ་ནས་སླར་བུན་ཅང་ཀྲོང་ཆུས་སུ་སོང་སྟེ་ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་གྲོས་བསྡུར་གྱི་ཚོགས་འདུར་ཞུགས། ཚོགས་ཆེན་ཚོགས་ཆུང་ཐོག་ཏུ་གཏམ་རུས་པ་ཅན་བཤད"
 
"ཧོར་ཟླ་བཞི་བའི་ཚེས་ཉེར་དགུ་ཉིན་མིག་གཤག་བཅོས་བྱེད་གྲབས་བྱས་ཀྱང་བཟི་ཁབ་རྒྱག་སྐབས་ཁྲག་བྱུང་ནས་གཤག་བཅོས་བྱེད་མ་ཐུབ། དེ་ནས་རེ་དོགས་མང་བོ་སྐྱེས་ནས། ལྷ་མོའི་ཤོ་མོ་ཁ་ཤས་འཕངས་པ། བཅུ་གསུམ་དང་དགུ་ཤ་སྟག་བབ། འོན་ཀྱང་རྨི་ལམ་གསལ་བོ་རེ་ཨེ་ཐོན་རེ་བ་བྱས། ནུབ་ཅིག་ནམ་ལངས་ཁར་གཉིད་མ་སད་ཀྱི་ངང་ལ། མི་ཞིག་གིས་ཡང་ལ་ཞིག་སྒྲོན་ནས་ང་ལ་བྱིན་པས། ངས་ཉལ་གུར་གྱི་རས་འཚིག་རྒྱུར་དོགས་ནས་མདུན་འཇོག་ཐོག་འཇོག་དགོས་བསམ་པ་རྨིས། ཡང་དམུར་དགོན་གྱི་དགེ་བསྐུལ་དང་མཉམ་དུ་དཔེ་ཆ་ཞིག་ཞུ་དག་བྱེད་ཀྱིན་འདུག་པ་མིག་གིས་གསལ་བོར་མཐོང་བ་རྨིས། ཡང་འགའ་ཞིག་ལ་དཔེ་ཁྲིད་བྱེད་པ་ལ། དཔེ་དེ་ཉིད་རྒྱུག་བྲིས་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་མཐོང་བ་སོགས་རྨིས་པས། གཤག་བཅོས་འགྲུབ་རྒྱུ་རེད་སྙམ། ཧོར་ཟླ་ལྔ་བའི་ཚེས་ཉེར་བདུན་ལ་ཀྲང་ཡན་ཀྲང་གིས་མིག་གཤག་བཅོས་བྱུང་། བདེ་ལེགས་ངང་འགྲུབ་པ་བྱུང་། དེའི་རྗེས་སོ་གཉིས་བཙུགས། ཤེལ་མིག་བཟོས། ཤེལ་མིག་གྱོན་པས་མིག་གིས་གསལ་བར་མཐོང་བ་བྱུང"
 
"བླ་བྲང་དུ་སྡོད་སྐབས་ཟས་མ་འཕྲོད་པ་ལྟ་བུའི་ནད་དྲག་པོ་ཞིག་བྱུང་། རྒྱ་སྨན་བོད་སྨན་གང་གིས་ཀྱང་ཕན་པ་མ་བྱུང་། ཟ་མ་ལ་ཡི་ག་ཆད། དེ་མཚུངས་རྨི་ལམ་དུ་མི་ཞིག་གིས་རྟ་དཀར་བོ་ཞིག་ཁྲིད་འོངས་ནས་ད་འགྲོ་ཞེས་རྟ་གོང་དུ་བསྐྱོན་པ་རྨིས་པ་དང་། གཞན་གཤིན་པོ་ཁ་ཤས་དང་འཕྲད་པ་རྨིས་པ་སོགས་ལ་བརྟེན། སེམས་ལ་ད་ཚེ་ཟད་ཡོད་རྒྱུ་རེད་བསམ་ཞིང་རྗེས་སོར་བླ་བྲང་དགོན་འདིར་ཡོང་ཨེ་ཐུབ་མི་ཤེས་སྙམ་ནས་བཀའ་ཆོས་གང་ཞུས་ཐམས་ཅད་ན་བ་བསྲན་བཟོད་བྱས་ཏེ་ཚང་མ་བཏོན། དེ་མཚུངས་དགེ་སྦྱོར་དཔེ་ལྟས་སོགས་ལ་འབད་ཅི་ཐུབ་བྱས། སྡུག་བསྔལ་མེད་ན་ངེས་འབྱུང་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ངེས་འབྱུང་སྤུ་སུད་རེ་སྐྱེས་བྱུང་། བླ་བྲང་དགོན་འདིར་བཀའ་ཆོས་སོགས་ཉག་ཕྲ་བར་འདུག་པས། བཀའ་ཆོས་གང་གི་སྐབས་སུ་ནང་སེམས་ལ་བསྐོར་ནས་བཤད་ཅི་ཐུབ་བྱས། ལུས་ཁམས་མ་བདེ་ཡང་བཀའ་ཆོས་དགའ་རབ་ཅིག་འདོན་ཐུབ་སོང་། ཡོང་དོན་ཞོག་སོང་སྙམ་དུ་བློ་བདེ་འབོལ་གྱིས་སོང"
 
"ཚེས་བཅུ་བཞི་ཉིན་གསོལ་བ་ཆུ་ཐིགས་ཙམ་ཡང་མ་བཞེས། ཡང་ཚ་བསླབ་གསུམ་རྒྱ་མཚོར་ང་ལ་སྤྲུལ་སྐུ་བླུ་མི་དགོས་ཞེས་ཨ་ནེ་བདེ་མཆོག་སྐྱིད་ལ་བཤད་ཡག་གྱིས་གསུངས"
 
"ཧོར་ཟླ་གསུམ་པ་ཕྱི་མ་ཤོལ་ཟླའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་(སྤྱི་ལོ1993ཟླ5ཚེས6)སྟེ་ནག་ཟླའི་ཉ་ལ་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་དང་ཤེར་མདོ་གསུངས་པའི་དུས་ཆེན་ཉིན། རེས་གཟའ་ཕུར་བུ་རྒྱུ་སྐར་ས་རི། ནམ་ལངས་ཀྱི་དུས་སུ་ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་བདུན་དང་སྐར་མ་ཉེར་ལྔའི་ཐོག་སྤྱན་གྱིས་ཧྲིག་གེར་ཅུང་ཟད་གཟིགས། དེ་ནས་བཙུམ་པ་དང་མཉམ་དུ་སེང་གེ་ཉལ་སྟབས་ཀྱིས་དགའ་ལྡན་ཡིད་དགའ་ཆོས་འཛིན་དུ་ཕེབས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནས་བདག་སོགས་རྟག་འཛིན་ཅན་རྣམས་ཆོས་ལ་བཀོད་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གནང"(རྩོམ་འགན་པ། རྟ་མགྲིན)
འབྲེལ་ཡོད་རྩོམ་ཡིག