༄༅། །བླ་མ་དང་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
མིའི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དུས་ཡུན་རིང་མོའི་ནང་ནས་དེང་རབས་ཀྱི་མིས་ཤེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐུང་ངུ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ལ། སྐད་དང་ཡི་གེའི་ལོ་རྒྱུས་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཐུང༌། དུས་ཡུན་འདིའི་ནང་དུ་མི་རྣམས་ཀྱིས་མི་འདོད་པ་བསལ་བ་དང་འདོད་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་སྐད་དང་ཡི་གེ་རྩ་བར་གྱུར་པའི་རིག་གནས་མང་པོ་ཞིག་བསྐྲུན། རིག་གནས་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་སླ་བའི་འཚོ་ཐབས་ཤིག་ནས་ཤིན་ཏུ་རྙོག་འཛིང་ཆེ་བའི་བྱ་གཞག་ཞིག་གི་བར་དུ་རིམ་པར་འཕེལ་ནས་མཐར་འཕུང་བྱེད་དམ་འཚེངས་བྱེད་གང་ཡིན་ཡང་མི་ཤེས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར། རིག་གནས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བསྐྲུན་ཐུབ་པ་ནི་མིའི་རིགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་པར་བྱེད་དོ། །འོ་ན་རིག་གནས་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་དེང་སང་གི་ཟེར་སྒྲོས་སུ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྤྱི་ལོ་༡༨༧༡ལོར་དབྱིན་ཇིའི་མིའི་རིགས་ཀྱི་རིག་པ་པ་ཨེད་ཝ་པོར་ནེ་ཐི་ཐེ་ལེར(Edward Burnett Tylor,爱德华•伯内特•泰勒)ཞེས་པས་རིག་གནས་ཞེས་པའི་ངེས་ཚིག་གམ་ངོ་བོ་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ། ཁོ་ན་རེ། རིག་གནས་ཞེས་པ་ནི་རྙོག་འཛིང་ཅན་གྱི་སྤྱི་ཞིག་སྟེ། དེའི་ནང་དུ་ཤེས་རིག་དང་དད་པ་དང་སྒྱུ་རྩལ་དང་ཀུན་སྤྱོད་དང་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ཡུལ་སྲོལ་དང་གཞན་ཡང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པའི་མི་རྣམས་ཀྱི་གོམས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ནུས་པ་དང་གོམས་སྲོལ་གང་ཡང་རུང་བ་སྟེ། མིའི་རིགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཁོར་ཡུག་དང་འཕྲོད་པའི་ཕྱིར་དུ་དང་འཚོ་ཐབས་ལེགས་བཅོས་འོང་བའི་ཕྱིར་དུ་འབད་པ་བྱས་པའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ནི་རིག་གནས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་གམ་ངོ་བོ་གཏན་ལ་འབེབ་མཁན་གྱི་མི་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་པར་གྲག དེའི་རྗེས་སུ༡༨༧༡ནས་༡༩༥༡བར་གྱི་ལོ་༨༠ཐམ་པའི་རིང་ལ་རིག་གནས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་༡༦༤ཙམ་ཞིག་བྱུང་ཞིང་ད་ལྟ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་མང་སྟེ། མཚན་ཉིད་རིག་པ་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིག་པ་པ་དང་མིའི་རིགས་རིག་པ་པ་དང་ལོ་རྒྱུས་རིག་པ་པ་སོགས་ཀྱིས་རང་རང་གི་འདོད་པ་ལྟར་ཕྱོགས་སོ་སོ་ནས་ངེས་ཚིག་བཞག་ཀྱང་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཡོངས་ཀྱིས་ཐུན་མོང་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ངེས་ཚིག་ཅིག་མ་བྱུང་བར་འདུག་གོ །
རིག་གནས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་འདི་ལ་རང་གི་བསམ་ཚུལ་བརྗོད་ན། མིའི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། མིའི་རིགས་ཀྱིས་བསྐྲུན་པའི་རང་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སམ་ཐབས་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མིའི་རིགས་ཀྱིས་བསྐྲུན་པ་ཞེས་པ་ནི་རིག་གནས་གང་ཞིག་ཡིན་ཡང་མི་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་ཡོད་འཚོ་བ་སོགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡུན་རིང་པོའི་ཉམས་མྱོང་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྐྲུན་པ་ཤ་སྟག་སྟེ། རང་བྱུང་དང་འཇིག་རྟེན་བྱེད་པ་པོས་བྱིན་པའམ་བཀོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ནོ། །རང་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་པ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཞེ་འདོད་སྣ་ཚོགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པ་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལུགས་ལས་གསོ་རིག་ལྟ་བུ་མི་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་དང་མཚོན་ཆ་བཟོ་བའི་ལག་རྩལ་དང་དམག་ཐབས་ལྟ་བུ་མི་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་སྟེ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པའོ། །
སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཞེས་པ་ནི་དེ་ཤེས་ན་ཞེ་འདོད་དེ་རྣམས་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་ནུས་ལ་མ་ཤེས་ན་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པའམ་བསྒྲུབ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་གནས་སུ་འགྲོ་བ་ཞིག་གོ །ཐབས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་པ་ནི་ཐབས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའམ་བཟོས་པའི་དངོས་པོ་སྟེ་གཟུགས་ཅན་རིག་གནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྟེན་ཐང་ག་སོགས་དང་གསུང་རྟེན་གླེགས་བམ་དང་ཐུགས་རྟེན་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཆེད་དུ་བསྐྲུན་པ་མ་ཡིན་ཡང་མི་རིགས་སོ་སོའི་འཚོ་གནས་ཀྱི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་ངང་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་བྱུང་བའི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་རྣམས་སོ། །ཤེས་བྱ་ཞེས་པ་ནི་སྤྱིར་བློའི་ཡུལ་དུ་བྱ་རུང་བ་དང་ཁྱད་པར་འདོད་དོན་གང་རུང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཐབས་དེ་བསླབས་ནས་ཤེས་པར་བྱ་དགོས་པའོ། །
དེ་ལ་དབྱེ་ན། དུས་ཀྱི་དབང་གིས་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རིག་གནས་དང་དེང་རབས་རིག་གནས། བེམ་པོའི་གཟུགས་སུ་གྲུབ་མ་གྲུབ་ཀྱི་དབང་གིས་གཟུགས་ཅན་རིག་གནས་དང་གཟུགས་མེད་རིག་གནས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་སོགས་ཡོད་ལ།
སྲོལ་རྒྱུན་ལ་རང་རེའི་བོད་ཀྱི་ལུགས་སུ་རིག་པའི་གནས་བཅུ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དང༌། དེང་རབས་རིག་གནས་ལ་རྩིས་དངོས་རྫས་གསུམ་སོགས་དབྱེ་སྒོ་དང་རབ་དབྱེ་ཕྲ་ཞིབ་སྣ་ཚོགས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ༌། །(རྩོམ་འགན་པ། རྟ་མགྲིན)
