སི་ཐེ་ཧྥེན་ཧའོ་ཁེན(Stephen Hawking)ནི་དབྱིན་ཇིའི་ཁམ་ཟམ་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་དངོས་ཁམས་རིག་པ་བ་ཞིག་སྟེ། ཁོང་ནི་ཨེན་སི་ཐེན་གྱི་རྗེས་ཀྱི་ཆེས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་རིག་གཞུང་དངོས་ཁམས་སྨྲ་བའི（theoretical physicist）མཁས་དབང་ཞིག་ཏུ་གྲགས། ཁོང་གི་སྐུ་ལུས་ཞ་འཁུམས་སུ་གྱུར་བར་བརྟེན་ཆེད་དུ་སྤྱོད་པའི་རྩིས་འཁོར་ལ་མ་བརྟེན་ཚེ་གཏམ་སྨྲ་མི་ནུས་ཤིང་། ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་མིག་གཉིས་ཀ་དང་མཛུབ་མོ་གསུམ་མ་གཏོགས་གཞན་དག་འགུལ་བར་མི་ནུས།
ཁོང་ནི་དེང་གི་སྒྲ་ཡངས་འཇུག་གི་ལྟོས་བཅས་སྨྲ་བ་དང་སྲིད་པ་སྨྲ་བ་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེང་འདིར་སྐུ་འཚོ་གཞེས་གནང་ཞིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་ལ་སྐད་གྲགས་ཆོད་པའི་སྐྱེས་བུ་རླབས་ཆེན་དག་གི་ཁྲོད་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་པར་མ་ཟད།མིའི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སུ་ཆེས་གལ་འགངས་ཆེ་བའི་ཚན་རིག་པ་ཞིག་ཡིན།
༢༠༡༠ལོའི་ཟླ་༤བའི་ཚེས་༢༥ཉིན། ཧའོ་ཁེན་གྱིས་གོ་ལ་གཞན་དུ་འཚོ་གཞེས་གནང་བའི་སེམས་ཅན་ནི་ཡོད་ཐག་ཆོད་ཡིན་པ་དང་། མིའི་རིགས་ཀྱིས་ཕར་དེ་ཚོ་བཙལ་མི་རུང་ཞེས་གསུང་ཞིང་། ཟླ་བ་དེའི་ཟླ་མཇུག་ཏུ། ཁོང་གིས་སླར་ཡང་ནམ་ཞིག་ལ་མིའི་རིགས་ནི་དུས་ཀྱི་འགྲུལ་བཞུད་ལ་འཇུག་ཐུབ་མོད། འོན་ཏེ་འདས་ཟིན་པར་ཕྱིར་ལོག་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱས་ཚེ་དུས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་འཐོར་ནས་བསམ་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཅེས་གསུང་།
༢༠༡༠ལོའི་ཟླ་༨པའི་ཚེས་༦ཉིན། ཁོང་གིས་སའི་གོ་ལ་ནི་མ་འོངས་པའི་ལོ་ཉིས་བརྒྱའི་ནང་དུ་འཇིག་སྲིད་པས། སྐར་མ་གཞན་ལ་གནས་སྤོ་བ་ནི་མིའི་རིགས་ཀྱི་གདམ་ཀ་ཉག་གཅིག་རེད་ཅེས་གསུང་།
༢༠༡༠ལོའི་ཟླ་༩བའི་ཚེས་༢ཉིན། ཁོང་གིས་འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་འབྲེལ་བ་ཅི་ཡང་མི་འདུག་ཅེས་གསུང་།
ཁོང་གི་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུའི་སྐད་ཆ་དག་གིས། ཚན་རིག་སྨྲ་བའི་སྡེ་ལ་ཕོག་ཐུག་བཏང་ཞིང་ཆོས་ལུགས་པ་དག་ལའང་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་པས་ཚུར་སྣང་ལན་ཆ་ཡང་ཡང་བྱུང་།
དང་པོ། གོ་ལ་གཞན་དུ་འཚོ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྐོར།
༢༠༡༠ལོའི་ཟླ་༤བའི་ཚེས་༢༥ཉིན། ཨ་རིའི་འཚོལ་དཔྱོད་བརྙན་ལམ་དུ་ཚན་རིག་ཤེས་བྱའི་སྐོར་གྱི་དངོས་བཤུས་གློག་བརྙན《སི་ཐེ་ཧྥེན་ཧའོ་ཁེན་དང་མཉམ་དུ་སྲིད་པར་འཇུག་པ》ཞེས་པ་གཏོང་མགོ་བརྩམས་ཤིང་། ཧའོ་ཁེན་གྱིས་གང་ཟག་དང་པོའི་རྗོད་སྟངས་ལྟར་གོ་ལ་གཞན་གྱི་མི་དང་། དུས་ཀྱི་འཕྲུལ་འཁོར། སྲིད་པའི་འབར་གས་ཆེན་པོ། དུས་ཀྱི་ཐོག་མ་དང་མཐའ། གཟུགས་མཆེད་པའི་ཚུལ། ཕུག་པ་ནག་པོ་སོགས་ཀུན་གྱིས་དོ་སྣང་བྱེད་སའི་གླེང་གཞི་དག་རྒྱས་པར་བཀྲལ་ཏེ་ལྟ་ཚུལ་བརྗོད།
དེའང་ཁོང་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་གོ་ལ་གཞན་དུ་འཚོ་བའི་སེམས་ཅན་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཁོང་གིས“རྩིས་ཀྱི་རིག་པར་བརྟེན་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ནའང་། གྲངས་ཀ་ཉིད་ལས་ཀྱང་གོ་ལ་གཞན་གྱི་མི་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་རྙེད། སྲིད་པའི་ཁྱོན་ཡངས་པོར་དགུ་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱིམ་རྒྱུད་ཁྲག་ཁྲིག་གཅིག་ཡོད་ལ། ཁྱིམ་རྒྱུད་རེ་རེའི་ནང་དུ་རྒྱུ་སྐར་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་ཡོད། དེ་ལྟ་བུའི་སྟོང་བའི་ཁམས་ཆེན་པོ་རུ་སའི་གོ་ལ་ཁོ་ན་ནི་ཚེ་སྲོག་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་སྐར་ཡིན་མི་སྲིད”ཅེས་གསུང་།
གལ་སྲིད་གོ་ལ་གཞན་དུ་འཚོ་བའི་སེམས་ཅན་ཡོད་ན། དེ་ཚོ་ནི་གནས་གང་ཞིག་ཏུ་ཡོད་པ་རེད་ཅེ་ན། ཁོང་གིས་དེ་ལ“གོ་ལ་གཞན་གྱི་སེམས་ཅན་དག་ནི་སྲིད་པའི་ཁྱོན་ཡངས་པོའི་གནས་ག་ས་ག་རུ་འཚོ་བ་སྟེ། ཁོ་ཚོ་ནི་རྒྱུ་སྐར་དུ་མ་ཟད་བརྟན་སྐར་གྱི་དབུས་སུ་འཚོ་ལ། རྒྱུ་སྐར་དང་རྒྱུ་སྐར་བར་གྱི་སྟོང་བའི་དབྱིངས་སུའང་འཚོའོ”ཞེས་ལན་བཏབ།
ཁོང་གིས་གོ་ལ་གཞན་དུ་འཚོ་བའི་སེམས་ཅན་སྐོར་གྱི་ལྟ་ཚུལ་དེ་དག་ནི་སྟོང་བཤད་ཙམ་མིན་པར་བདེན་པའི་ཁུངས་དང་དཔང་བོ་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན། ཕྱི་ལོ་༡༩༩༥ལོ་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ། ཚན་རིག་པ་དག་གིས་རྒྱུ་སྐར་མི་འདྲ་བ་བཞི་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་ནི་བརྟན་སྐར་གྱི་མཐའ་བསྐོར་ཏེ་འཁོར་གྱིན་པ་ཤེས་ཡོད། རྒྱུ་སྐར་དེ་དག་གི་རྒྱ་ཁྱོན་ནི་སའི་གོ་ལ་ལས་ཆེ། དེ་བཞིན་ད་དུང་རྙེད་མེད་ཀྱང་སའི་གོ་ལའི་རྒྱ་ཁྱོན་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་སྐར་ཡང་ཡོད་སྲིད་ཅིང་། སའི་གོ་ལར་འཚོ་བའི་སེམས་ཅན་མང་དག་ཅིག་ཀྱང་ཡ་ང་བའི་གནས་སུའང་འཚོ་ཐུབ་པས་ན། དེ་དག་གོ་ལ་གཞན་དུ་འཚོ་ཐུབ་པར་རིགས་བསྒྲེ་ཆོག་པ་ཡིན།
ཡང་གོ་ལ་གཞན་དུ་འཚོ་བའི་སེམས་ཅན་ནི་བྱད་གཟུགས་ཅི་འདྲ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཚོ་ཇི་ལྟར་འཚོ་བཞིན་ཡོད་ཅེ་ན། ཁོང་གིས་གོ་ལ་གཞན་དུ་འཚོ་བའི་སེམས་ཅན་ནི་སྐྱེ་དངོས་ཕྲ་མོ་དང་། དམའ་རིམ་སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་རྣམ་པར་མ་ཟད། དེ་ཚོའི་ཁྲོད་དུ་མིའི་རིགས་ལ་འཇིགས་སྐུལ་ནུས་པའི་རིག་སྟོབས་ཅན་ཡང་ཡོད་པར་འདོད། གོང་དུ་གླེང་བའི་དངོས་བཤུས་གློག་བརྙན་དེ་རུ། ཁོང་གིས་གོ་ལ་གཞན་དུ་འཚོ་བའི་སེམས་ཅན་དག་རིགས་མི་འདྲ་བ་ལྔར་དབྱེ་སྟེ་བཤད་པ་དང་། ཁོང་རང་གིས་རྟོག་བཟོ་བྱས་པའི་སའི་གོ་ལའི་སྟོང་ཁམས་ཕྱི་རོལ་ཀྱི་སྐྱེ་དངོས་དག་གི་བྱད་གཟུགས་མི་འདྲ་བ་དག་སོ་སོར་ཕྱེ།
དེ་དག་ལས་དང་པོ་ནི། ས་གཞིའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་སྐར་ལ་འཚོ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཤ་གཟན་དང་རྩྭ་གཟན་གཉིས་ཡོད་པ་དང་། ཤ་གཟན་ནི་རྩངས་པ་དང་འདྲ་ཞིང་རྩྭ་གཟན་ནི་རྡུལ་རྔུལ་འཕྲུལ་ཆས་དང་འདྲ། དེའང་མིག་དམར་དང་ཟླ་བ་སོགས་ས་གཞིའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་སྐར་དུ། རྐང་བ་གཉིས་ཅན་གྱི་རྩྭ་གཟན་འཚོ་བཞིན་ཡོད་ལ་དེ་ཚོའི་རྐང་བ་གཉིས་ལ་མཛུབ་མོ་གསུམ་རེ་ལས་མེད་ནའང་དེས་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བའི་ལུས་པོ་བཏེགས་ཡོད། དེ་ཚོའི་ཁ་ནི་རྡུལ་རྔུབ་འཕྲུལ་ཆས་དང་འདྲ་བར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ལ་དེས་བྲག་སྲུབས་ཀྱི་བཟའ་བཅའ་རྔུབ་པར་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ་ལུས་རྩངས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཤ་གཟན་དག་ནི་ལུས་ལ་དུག་ཚེར་གྱིས་ཁེངས་ཤིང་། ཁོ་ཚོས་རྟག་པར་རྩྭ་གཟན་དག་ཟས་སུ་བྱ་ཕྱིར་ནང་འཁྲུག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
གཉིས་པ་ནི་རླུང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་སྐར་ལ་འཚོ་བ་དག་སྟེ། དེ་ཚོའི་དབྱིབས་ནི་མཚོ་གདུགས(Jellyfish)དང་འདྲ། དེའང་སྤེན་པ་དང་ཕུར་བུ་ལྟ་བུ་ནི་ཡང་རླུང(Hydrogen)དང་ཧེ་རླུང(Helium)གིས་གང་བའི་རླུང་གཟུགས་རྒྱུ་སྐར་ལ་གཏོགས་ཤིང་། དེའི་སྟེང་དུ་མཚོ་གདུགས་ཀྱི་བྱད་དབྱིབས་དང་མཚུངས་པ་དང་། གཡེང་ཞིང་འཕྱོ་བའི་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད། དེ་ཚོ་ནི་དབུགས་ཀྱིས་གང་བའི་འཕུར་གྲུ་ཆུང་ཆུང་དང་འདྲ་བར་རླུང་ནང་དུ་འཕྱོ་ཞིང་གློག་ཞགས་ཉིད་ཟས་སུ་བྱས་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ནུས་པ་གསོག་པར་བྱེད།
གསུམ་པ་ནི་གཤེར་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་སྐར་ལ་འཚོ་བ་དག་སྟེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་ཐིག་ཉ(མཆན། ༡ Cuttlefish,墨鱼ཐིག་ཕོར་ཏེ་ཤིང་བཟོ་བའི་ཐིག་སྐུད་ཀྱི་སྣོད་སྣག་བུམ་གྱི་དབྱིབས་དང་མཚུངས་པས་དེ་ལྟར་བཏགས། )དང་འདྲ་ཞིང་ལུས་ནས་འོད་འགྱེད་ཐུབ། དེའང་གཟའ་ཕུར་བའི་སྲུང་སྐར་གཉིས་པ་ཡོའུ་རཱུ་ཕཱ(མཆན། ༢ Europaསྟེ། སྲུང་སྐར་འདི་ཕྱི་ལོ་༡༦༡༠ལོར་ཨི་ཐ་ལིའི་དངོས་ཁམས་རིག་པ་དང་མཁའ་དཔྱད་རིག་པ་བ་གྷ་ལི་ལེའུ་དང་མ་རོའུ་སི་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་ཤིང་གཟའ་ཕུར་བུ་དང་བར་ཐག་སྤྱི་ལེ་འབུམ་དྲུག་དང་ཁྲི་བདུན་ཡོད་པའི་སར་ཡོད་ཅིང་། སའི་གོ་ལའི་སྲུང་སྐར་ཟླ་བ་ལས་ཅུང་ཆེ)སོགས་གཤེར་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་སྐར་དུ། བྱད་དབྱིབས་ཐིག་ཉ་དང་མཚུངས་པའི་མཚོ་ནང་གི་སེམས་ཅན་ཞིག་མཚོ་གཏིང་གི་ཆུ་དྲོ་ས་ན་འཚོ། དེ་ཚོས་ནི་སའི་གོ་ལའི་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་གི་སེམས་ཅན་དང་འདྲ་བར་ལུས་ནས་འོད་འཁྱག་པ་འགྱེད་ནུས་པ་དང་། གཅིག་བྱས་ན་དེ་དག་ནི“མཚོ་གཏིང་གི་ཆུ་མིག་དྲོན་པོ”ཡིས་བསྐྱེད་པའི་བཟའ་བཅའི་ཕྲེང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བར་བྱེད།
བཞི་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གྲང་བའི་རྒྱུ་སྐར་ལ་འཚོ་བའི་གཅན་གཟན་སྤུ་རིང་དག་ཡིན། ཧའོ་ཁེན་གྱི་ལྟ་ཚུལ་ལྟར་ན། ཆ་སྙོམས་དྲོད་ཚད་ཏུའུ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུའི་མན་ཡིན་པའི་རྒྱུ་སྐར་དག་ཏུའང་སེམས་ཅན་འཚོ་ཐུབ་པ་ཡིན། ཁོང་གིས་རྟོག་བཏགས་བྱས་པའི་གྲང་འཁྱག་བཟོད་ཐུབ་པའི་སེམས་ཅན་དག་ལ་རྐང་བ་མང་བར་མ་ཟད་དེ་ཚོའི་ལུས་ཀྱི་སྤུ་མཐུག་པོས་ལྷགས་པ་དང་གྲང་ངར་བཟོད་ཐུབ། ཡིན་ནའང་དེ་ལྟ་བུའི་གྲང་ངར་གྱི་ཁྲོད་དུ་འཚོ་དགོས་ཚེ། དེ་ཚོའི་ལུས་ཀྱི་གྲུབ་སྟངས་ཀྱང་ས་གཞིར་འཚོ་བ་དང་ཆུ་ནང་དུ་འཚོ་བ་དག་དང་རྩ་བ་ནས་མི་འདྲ་སོ།།
རིགས་ལྔ་བ་ནི་སྲིད་པ་ཆེན་པོའི་ནང་འགྲུལ་སྐྱོད་བྱེད་པའི“འབྲོག་པ”དག་སྟེ། ཁོ་ཚོ་ནི་ཁྱུ་དང་ཁྱུ་བྱས་ཏེ་སྐར་མ་དང་སྐར་མའི་བར་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། གཅིག་བྱས་ན་ཁོ་ཚོས་ཆེ་ཆུང་ནི་རྒྱུ་སྐར་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི“ཉེར་སྡུད་འཕྲུལ་འཁོར”ལ་བརྟེན་ཏེ་སྐར་མ་གཞན་གྱི་འཕྲོ་འགྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་དག་ཚུར་ལེན་པ་དང་། དེའི་མཐུ་ཡིས་དུས་དང་བསྐལ་བ་བརྒལ་ཐུབ།
ཁོང་གིས་གོང་དུ་བཀོད་པ་ལྟར་གོ་ལ་གཞན་དུ་འཚོ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རིགས་ལྔར་བགར་ཏེ་བཤད་ནའང“ང་ལ་མཚོན་ན། གལ་ཆེ་ཤོས་ནི་གོ་ལ་གཞན་གྱི་སེམས་ཅན་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་མ་ཡིན་པར། ཁོ་ཚོའི་བྱ་བྱེད་རང་རེད། གལ་སྲིད་མིའི་རིགས་ནི་རིགས་སྟོབས་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་བཅར་ཚེ་ཁོ་ཚོ་ངེད་ཅག་ལ་ཞེད་པ་དང་བསྡུར་ན་ངེད་ཅག་ཁོ་ཚོར་ཞེད་པ་ཐུ་ཡང་སྲིད”ཅེས་གསུང་།
དོན་དངོས་སུ། ངེད་ཅག་མིའི་རིགས་ནི་གོ་ལ་གཞན་གྱི་སེམས་ཅན་ལ་བཅར་བ་ཧ་ཅང་ཉུང་ཞིང་། ཏག་ཏག་དེ་ནི་གཟབ་བརླིང་ལྡན་པའི་ཚན་རིག་གི་གནད་དོན་ཞིག་རེད། འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཞི་བཅུ་ལྷག་གི་རིང་ལ། ངེད་ཅག་གིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྲིད་པ་ཆེན་པོའི་སྒྲ་ལ་ཉན་ནའང་འབྲས་བུ་ནི་ཅི་ཡང་བྱུང་མེད། དུས་སམ་གནས་གང་གི་ཆ་ནས་བཤད་ཀྱང་། དེ་ཉིད་ངེད་ཅག་དང་བར་ཐག་ཧ་ཅང་རིང་བ་ལྟ་བུར་འདུག དེ་ལྟ་ནའང་། ཧའོ་ཁེན་གྱིས་དེ་ལ་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དེའི་ཕྱོགས་ནས་ཁོང་གིས“གལ་སྲིད་གོ་ལ་གཞན་གྱི་སེམས་ཅན་དག་ངེད་ཅག་ལ་བཅར་ཚེ། དེའི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་སྔོན་ཁིར་སི་ཐོ་ཧྥོན་ཁཱ་ལམ་བྷུ་སི(མཆན།༣ Christopher Columbusསྟེ། ཨི་ཐ་ལིའི་མཚོ་འགྲུལ་བ་གྲགས་ཆེན་ཞིག་སྟེ། ཨ་རིའི་གླིང་གསར་དུ་རྙེད་པ་པོ)ཉིད་ཀྱི་ཞབས་ཟུང་ཨ་རིའི་གླིང་གི་སྐམ་ས་ཆེན་པོར་བསྒྱུར་བ་དང་གཉིས་སུ་མེད་ལ། དེ་ནི་གནས་དེར་འཚོ་བའི་ཨིན་ཊི་བ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་གཏམ་སྙན་པོ་ཞིག་མ་ཡིན”ཞེས་གསུང་། ཁོང་དེ་འདྲ་འབྱུང་བར་ཡིད་ཆེས་དོན་ནི་ཁོ་ཚོའང་མིའི་རིགས་དང་འདྲ་བར་སྲེད་པའི་དབང་གིས་ནུས་ཁུངས་རྫོགས་ལ་ཉེ་བར་བྱས་པའི་སྐྱེ་དངོས་རིགས་ཤིག་ཏུ་འཕེལ་འགྱུར་བྱུང་ཡོད་པས་ཁོ་ཚོ་ནི་སའི་གོ་ལའི་ཐོན་ཁུངས་འཕྲོག་པར་ཡོང་སྲིད་པ་དེ་རེད།
གཅིག་བྱས་ན་རིགས་སྟོབས་མཐོན་པོ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེ་ཡོངས་རྫོགས་དབང་དུ་སྡུད་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་ཟིན་ཡང་སྲིད། དེ་ལ་ཧའོ་ཁེན་གྱིས“ངས་བསམ་ན་ཁོ་ཚོའི་ཁྲོད་ཀྱི་རིགས་འགའ་ཞིག་ནི་འཚོ་བ་རོལ་སའི་གནས་གང་དེའི་ནུས་ཁུངས་རྫོགས་ཏེ་སྟོང་ཁམས་ནང་གི་གྲུ་གཟིངས་ཆེན་མོར་བསྡད་ཡོད་སྲིད། རིགས་སྟོབས་མཐོན་པོ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་སྲིད་པ་ཆེན་པོའི་ནང་གི་འབྲོག་པར་འགྱུར་ཡང་སྲིད་ལ། ཁོ་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་ཁོ་ཚོ་འཚོ་ཐུབ་སའི་སྐར་མ་གཞན་དག་དབང་དུ་བསྡུ་རྒྱུ་དེ་རེད”ཅེས་གསུང་། དེའི་ཕྱིར་མིའི་རིགས་ཀྱིས་ཕར་ཁོ་ཚོར་བཅར་རྩིས་བྱས་ཚེ་ཉེན་ཁ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་ཁོ་ཚོ་དང་འབྲེལ་བ་མི་འབྱུང་བ་བྱ་རྒྱུ་ནི་གདམ་ཀ་ལེགས་ཤོས་ཡིན་པར་འདོད།
གཉིས་པ། དུས་ཀྱི་སྐོར།
ཧའོ་ཁེན་ན་རེ། “ང་ནི་དུས་ཀྱི་འགྲུལ་སྐྱོད་ལ་ཡིད་ཆེས། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱང་ཐག་རིང་བའི་མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་ད་ལྟ་སླེབ་ཐུབ་པར་ཡིད་ཆེས། ཡིན་ནའང་དུས་ཀྱི་གྲུ་བོ་ཆེ་ལ་བསྡད་ནས་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་གཟིགས་པར་འགྲོ་མི་རུང་སྟེ། འདས་ཟིན་པར་ཕྱིར་ལོག་སྟེ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་མགོ་མཇུག་ལྡོག་པར་འདོད་མཁན་ལ་ཚན་རིག་པ་སྨྱོན་པ་ཚོ་ལས་ཡོད་པ་མ་རེད”
གོང་གི་ཚིག་དེ་ནི་ཧའོ་ཁེན་གྱིས་མིའི་རིགས་གོ་ལ་གཞན་གྱི་སེམས་ཅན་ལ་བཅར་མི་རུང་བའི་ཐ་ཚིག་བསྒྲགས་པའི་རྗེས་སུ་གསུང་བའི་གཏམ་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད། དངོས་བཤུས་གློག་བརྙན《དུས་ཀྱི་འགྲུལ་བཞུད》དང་དབྱིན་ཇིའི《ཉིན་རེའི་སྦྲག་འཕྲིན》དུ། ཧའོ་ཁེན་གྱིས་མིའི་རིགས་ནི་ཇི་ལྟར་རང་བྱུང་གི་ཆོས་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་ཀྱི་འགྲུལ་བཞུད་ལ་འཇུག་པའི་རེ་འདུན་ཆེན་པོ་དེའི་སྐོར་གླེང་བ་རེད། དེའང་ཁོང་གིས་དུས་རྟག་པར་དུས་ཀྱི་འགྲུལ་བཞུད་ནི་མངོན་དུ་འགྱུར་མིན་དང་། ངེད་ཅག་གིས་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་ལ་ལོག་པའམ་མ་འོངས་པའི་ཕྱོགས་སུ་སྐྱོད་པའི་འཇུག་སྒོ་རྙེད་མིན། མིའི་རིགས་ནི་རང་བྱུང་གི་ཆོས་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་ཀྱི་བདག་པོར་འགྱུར་མིན་བཅས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་བཞིན་པ་རེད།
ཁོང་གིས་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་ལ་ལོག་སྟེ་བརྙན་སྐར་མ་གྲགས་ཅན་མ་རུ་ལེན་མིན་རོ(Marilyn Monroe)དང་དུས་ཆད་གཏོང་བའི་རེ་བ་རྒྱག་གིན་ཡོད་ནའང་ཡང་དོན་དེ་འདྲ་འབྱུང་མི་སྲིད་པར་ཁས་ལེན་གྱིན་ཡོད།
ཧའོ་ཁེན་གྱིས་བསམ་ན། གཞུང་ལུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཚེ་དུས་ཀྱི་གསང་ལམ་དང་འབུ་སྲིན་ཕུག་པར(མཆན། ༤ ཨིན་སྐད་དུ་Wormholeདང་རྒྱ་སྐད་དུ་虫洞དང་蛀孔དུ་འབོད་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་དེ་ཐོག་མར་༡༩༡༦ལོར་ཨོ་སི་ཐྲི་ཡའི་དངོས་ཁམས་རིག་པ་བ་ལོ་རྡི་ཝེ་ཞིས་ཧྥེ་ལེམ་གྱིས་གསར་དུ་བཟོས། ༡༩༣༠ལོར་ཨེན་སི་ཐེན་དང་ནའེ་ཟུན་རོ་སེན་གཉིས་ཀྱིས་འཐེན་ཤུགས་ར་བའི་རྩིས་གཞིར་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་སྐབས་དེ་བློས་བསླངས་བྱས་ཤིང་དེ་ནི་སྲིད་པ་ཆེན་པོའི་ནང་ནས་གནས་མི་འདྲ་བའི་བར་ཐག་སྟུང་བྱེད་ཀྱི་ཕུག་པ་ཕྲ་མོ་ཞིག་ལ་གོ་བ་ཡིན། ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་དེ་ལ་བརྟེན་ཚེ་སྐད་ཅིག་མའི་ནང་སྟོང་ཁམས་ཆེན་མོའི་ནང་གི་གནས་མི་འདྲ་བའི་བར་ལ་བསྐྱོད་ཐུབ་པ་དང་། དུས་ཀྱི་འགྲུལ་བཞུད་ལ་འཇུག་ཐུབ་པར་སྙམ)བརྟེན་ཚེ་མིའི་རིགས་ནི་རྒྱུ་སྐར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་ཐུབ་པ་རེད། གལ་སྲིད་འབུ་སྲིན་ཕུག་པའི་སྣེ་གཉིས་ནི་གནས་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱང་དུས་ཚོད་མ་གཏོགས་བར་ཐག་གིས་བཅད་མེད་ཚེ་དེར་འཇིག་རྟེན་འཕུར་གྲུ་བསྐྱོད་ཐུབ་ལ། སླར་ཡང་དེ་ཉིད་སའི་གོ་ལ་དང་ཉེ་ས་ནས་མངོན་ཐུབ་པ་རེད། སྐབས་དེར་འཇིག་རྟེན་འཕུར་གྲུ་ནི་བགྲང་བྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མའི་སྔོན་གྱི་གནའ་བོའི་དུས་སུ་ཕྱིར་ལོག་ཅིང་། གཅིག་བྱས་ན་གཏུམ་འབྲུག་གམ་རྨིགས་པ་གླང་གཟུགས(Dinosaur,恐龙)ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འཕུར་གྲུ་སར་འབབ་པ་མཐོང་ཐུབ་བོ།།
༼ རྩོམ་འགན་པ། འཇམ་དཔལ ༽
